Social Learning Theory : อยากให้ลูกเป็นแบบไหน เริ่มจากพ่อแม่
อัพเดทล่าสุด: 17 ต.ค. 2025
8 ผู้เข้าชม
Social Learning Theory อธิบายว่า
เด็กเรียนรู้ผ่าน "การสังเกต" (observational learning) มากกว่าการฟัง
พวกเขาดูคุณอย่างตั้งใจ แม้คุณไม่รู้ตัวเลยด้วยซ้ำ
"ลูกไม่ได้เรียนรู้จากคำสอน...แต่เรียนรู้จากสิ่งที่เขาเห็นพ่อแม่ทำ"
คุณบอกให้ลูก "ใจเย็น ๆ" แต่เขาเห็นคุณอารมณ์เสียอยู่ทุกวัน
คุณบอกให้เขา "พูดดี ๆ" แต่เขาเห็นคุณทะเลาะกับคนในบ้านแทบทุกเช้า
คุณบอกให้เขา "อย่ากลัว" แต่เขาเห็นคุณวิตกกังวลกับทุกสิ่ง
แล้วพ่อแม่จะใช้ Social Learning Theory ได้ยังไงในชีวิตจริง?
เทคนิคเล็ก ๆ ที่คุณพ่อคุณแม่ใช้ได้เลย:
1. อยากให้ลูกรับฟัง รับฟังลูกก่อน
ก่อนสอนให้ลูก ตั้งใจฟัง ลองทำให้เขาเห็นว่า...
คุณตั้งใจฟังเขาเวลาเขาเล่าเรื่องโรงเรียน หรืออธิบายอารมณ์ตัวเองอย่างไร
2. อยากให้ลูกควบคุมอารมณ์ ฝึกให้เขาเห็นวิธีที่คุณรับมือกับอารมณ์
เช่น เมื่อหงุดหงิด ลองพูดว่า
แม่ขอพักแป๊บนึง แม่กำลังไม่ค่อยโอเค เดี๋ยวค่อยคุยกันนะ
ให้เขาเห็นว่าการพักใจ ไม่ใช่เรื่องผิด หรือการยอมแพ้
3. อยากให้ลูกอ่อนโยน แสดงความอ่อนโยนต่อกันให้ลูกเห็น
พูดกับคู่ชีวิตด้วยน้ำเสียงดี ๆ
ชมลูกเมื่อเขาทำดี
4. อยากให้ลูกเคารพผู้อื่น เคารพลูกในฐานะมนุษย์คนหนึ่ง
หยุดพูดแทนลูกเวลามีผู้ใหญ่อื่นถาม
ขอโทษเมื่อเราผิด
เคารพพื้นที่ส่วนตัว เช่น ขออนุญาตก่อนเข้าไปกอด
Social Learning Theory ไม่ใช่แค่ทฤษฎีในหนังสือ
แต่มันคือ ชีวิตประจำวัน ที่ลูกได้เรียนรู้อยู่ทุกวัน
ผ่านสิ่งที่เขา เห็นพ่อแม่ทำ มากกว่า ได้ยินพ่อแม่พูด
เด็กเรียนรู้ผ่าน "การสังเกต" (observational learning) มากกว่าการฟัง
พวกเขาดูคุณอย่างตั้งใจ แม้คุณไม่รู้ตัวเลยด้วยซ้ำ
"ลูกไม่ได้เรียนรู้จากคำสอน...แต่เรียนรู้จากสิ่งที่เขาเห็นพ่อแม่ทำ"
คุณบอกให้ลูก "ใจเย็น ๆ" แต่เขาเห็นคุณอารมณ์เสียอยู่ทุกวัน
คุณบอกให้เขา "พูดดี ๆ" แต่เขาเห็นคุณทะเลาะกับคนในบ้านแทบทุกเช้า
คุณบอกให้เขา "อย่ากลัว" แต่เขาเห็นคุณวิตกกังวลกับทุกสิ่ง
แล้วพ่อแม่จะใช้ Social Learning Theory ได้ยังไงในชีวิตจริง?
เทคนิคเล็ก ๆ ที่คุณพ่อคุณแม่ใช้ได้เลย:
1. อยากให้ลูกรับฟัง รับฟังลูกก่อน
ก่อนสอนให้ลูก ตั้งใจฟัง ลองทำให้เขาเห็นว่า...
คุณตั้งใจฟังเขาเวลาเขาเล่าเรื่องโรงเรียน หรืออธิบายอารมณ์ตัวเองอย่างไร
2. อยากให้ลูกควบคุมอารมณ์ ฝึกให้เขาเห็นวิธีที่คุณรับมือกับอารมณ์
เช่น เมื่อหงุดหงิด ลองพูดว่า
แม่ขอพักแป๊บนึง แม่กำลังไม่ค่อยโอเค เดี๋ยวค่อยคุยกันนะ
ให้เขาเห็นว่าการพักใจ ไม่ใช่เรื่องผิด หรือการยอมแพ้
3. อยากให้ลูกอ่อนโยน แสดงความอ่อนโยนต่อกันให้ลูกเห็น
พูดกับคู่ชีวิตด้วยน้ำเสียงดี ๆ
ชมลูกเมื่อเขาทำดี
4. อยากให้ลูกเคารพผู้อื่น เคารพลูกในฐานะมนุษย์คนหนึ่ง
หยุดพูดแทนลูกเวลามีผู้ใหญ่อื่นถาม
ขอโทษเมื่อเราผิด
เคารพพื้นที่ส่วนตัว เช่น ขออนุญาตก่อนเข้าไปกอด
Social Learning Theory ไม่ใช่แค่ทฤษฎีในหนังสือ
แต่มันคือ ชีวิตประจำวัน ที่ลูกได้เรียนรู้อยู่ทุกวัน
ผ่านสิ่งที่เขา เห็นพ่อแม่ทำ มากกว่า ได้ยินพ่อแม่พูด
บทความที่เกี่ยวข้อง
พฤติกรรมที่ซ่อนอยู่ใต้ภูเขาน้ำแข็งที่คุณพ่อคุณแม่อาจจะสังเกตไม่เห็น?
8 ต.ค. 2025
ปัญหาการอ่านช้า เขียนผิดบ่อย หรือเรียนไม่ทันเพื่อน อาจเป็นสัญญาณที่พ่อแม่ควรสังเกต มาดู ปัญหาการเรียนที่พบบ่อยในเด็กประถม
31 ม.ค. 2025
ลูกเอาแต่ใจ แก้ยังไงดี จิตแพทย์เด็กและวัยรุ่นแนะนำ 3 วิธีรับมือเมื่อเด็กงอแง เอาแต่ใจ ไม่ฟังเหตุผล เพื่อช่วยพ่อแม่จัดการพฤติกรรมอย่างได้ผล
31 ม.ค. 2025